Από το 1939 μέχρι το 2021 είναι σίγουρα μία μεγάλη ιστορική διαδρομή που όποιος την ακολουθήσει ανάμεσα στα γεγονότα θα συναντήσει την δασική ιστορία του Μαινάλου αλλά και την βιομηχανική εξέλιξη του τόπου. Το εργοστάσιο που δημιουργήθηκε στο Χρυσοβίτσι αποτέλεσε την βάση για την δημιουργία του Μουσείου που σήμερα τροφοδοτεί με γνώση μικρούς και μεγάλους και τους μυεί με τον πλέον ιδανικό τρόπο στην αγάπη για το περιβάλλον .
Αυτή την εποχή το Μουσείο βρίσκεται σε μία φάση ανασυγκρότησης και ανήκει στον Δήμο Τρίπολη . Νωρίτερα ο Δήμος Φαλάνθου πρίν συνενωθεί με τον Δήμο Τρίπολης είχε προχωρήσει στην ίδρυσή του Μουσείου κερδίζοντας από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης τις εγκαταστάσεις του παλιού εργοστασίου ενώ μέσω ενός προγράμματος Leader δημιούργησε το Μουσείο στη σημερινή του μορφή.
Ιστορικό
Υπεύθυνος για την διαχείριση του Μουσείου σήμερα από τον Δήμο Τρίπολης είναι ο Θοδωρής Τσιάμης . Αναφερόμενος στο ιστορικό του Μουσείου δήλωσε :Το 1939 δημιουργήθηκε και λειτούργησε το πρώτο κρατικό εργοστάσιο επεξεργασίας ξύλου, πρόκειται για το πριστήριο στο Χρυσοβίτσι της ορεινής Αρκαδίας.
Το εργοστάσιο, στο Χρυσοβίτσι Μαινάλου, με την ατμομηχανή που είχε για να δίνει κίνηση στα μηχανήματά του, παράλληλα με το σκοπό που δημιουργήθηκε έδωσε ηλεκτρικό ρεύμα στο χωριό. Το Χρυσοβίτσι ήταν το μοναδικό χωριό της Πελοποννήσου που είχε ρεύμα από το 1940. Στα υπόλοιπα χωριά της περιφέρειας το ηλεκτρικό ρεύμα έφτασε τουλάχιστον 25 χρόνια αργότερα. Το εργοστάσιο επεξεργασίας ξύλου συνέχισε την λειτουργία του μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1970 -μέχρι που η
τεχνολογία το ξεπέρασε- και απασχολούσε σημαντικό αριθμό εργαζομένων. Αξίζει να σημειωθεί πως μόνο στο Χρυσοβίτσι έμεναν μόνιμα εκατό οικογένειες, όπου τα επόμενα χρόνια μετανάστευσαν στην Τρίπολη και στην Αθήνα, ενώ σήμερα στο χωριό μένουν, μόνιμα, λιγότερα από είκοσι άτομα και πρόκειται στην πλειοψηφία τους για ηλικιωμένους και συνταξιούχους.
Περιβάλλον
Ο Θοδωρής Τσιάμης επεσήμανε ότι : «Μέσα από το Μουσείο γίνεται πολύ δουλειά με τα σχολεία που το επισκέπτονται Στους επισκέπτες του Μουσείου δείχνουμε όλη την διαδικασία της ζωής στο δάσος .Τον κύκλο του αέρα, τον κύκλο του αζώτου ,τον κύκλο του νερού ,τις διαχειριστικές μελέτες και όλη αυτή την αειφορία που απαιτείται για να υπάρξει ένα δάσος στο διηνεκές .Επίσης παρουσιάζει με τις μετατροπές ενέργειας που γίνονταν σε ένα μικρό χώρο όπως ήταν αυτός της ατμομηχανής. Εξηγούμαι πώς η χημική και η ηλιακή ενέργεια μέσω της διαδικασίας της καύσης και της κίνησης από τον παραγόμενο ατμό και της μετατροπής σε ηλεκτρισμό λειτουργούσαν προς όφελος του ανθρώπου .»
Αυτή τη στιγμή το Μουσείο Δασικής ιστορίας βρίσκεται σε μία νέα φάση συντήρησης με στόχο να γίνει ακόμα πιο λειτουργικό στους επισκέπτες του : «η επισκεψιμότητα του Μουσείου είναι καλή και στηρίζεται κυρίως στα σχολεία αλλά και σε οργανωμένες ομάδες επισκεπτών Η περίοδος της πανδημίας επηρέασε αρνητικά την λειτουργία του και είναι χαρακτηριστικό ότι πρίν την πανδημία μέσα σε ένα διάστημα δύο μηνών το είχαν επισκεφθεί 17 σχολεία». Το Μουσεία δασικής ιστορία του Μαινάλου έχει συνεργασία με το κέντρο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης Καστρίου αλλά και με το Μουσείο υδροκίνησης Δημητσάνας ώστε να γίνεται μια ολοκληρωμένη εκπαίδευση των μαθητών .
Ο Θοδωρής Τσιάμης αναφερόμενος στην χρησιμότητα της λειτουργίας του Μουσείου θα δηλώσει : Εάν τα μουσεία αυτά λειτουργούσαν σαν ιδιωτικές επιχειρήσεις σίγουρα δεν θα ήταν βιώσιμες. Από την άλλη όμως ο επιχειρηματίας θα είχε τη δυνατότητα να αναπτύξει άλλες δραστηριότητες γύρω από την επιχείρηση που ο Δήμος δεν μπορεί να τις κάνει. Αυτά τα Μουσεία είναι δεν είναι Μουσεία κερδοφορίας αλλά κοινωνικής παροχής Αυτό που αποκομίζει ο επισκέπτης μας είναι ότι πολλά χρόνια πρίν η διαδικασία εκμετάλλευσης του ξύλου ήταν αειφορική Δεν ξόδευαν ενεργεια για να εκμεταλλευτούν το ξύλο αλλά κέρδιζαν την δική τους ενέργεια μέσα από την αξιοποίηση των άχρηστων υλικών που παρήγαγε το εργοστάσιο.»
Πριονίδια ,άχρηστα ξύλα ,φλούδες από την επεξεργασία και άλλα υλικά ήταν τα εργαλεία μίας ολοκληρωμένης διαχείρισης και σηματοδοτούσαν μία κάθετη ανακύκλωση που οδηγούσε σε παραγωγή ενέργειας. Κλείνοντας ο υπεύθυνος του Δήμου Τρίπολης για το Μουσείο δασικής ιστορίας Μαινάλου Θοδωρής Τσάμης θα επισημάνει ότι « στον χώρο του εργοστασίου υπάρχουν θεματικές ενότητες όπως ,τα υλικά υλοτόμησης ,τα υλικά και οι εργασίες της δασικής υπηρεσίας για την διαχείριση του δάσους ,τα εργαλεία όσων είχαν σχέση με το δάσος και άλλες ενότητες που δίνουν στον επισκέπτη τη δυνατότητα να κατανοήσει την λειτουργία που καταγράφεται μέσα στο δάσος
