Στην Ελλάδα το 2020, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, είχαμε μία ευχάριστη ανατροπή καθώς ύστερα από αρκετά χρόνια διαρκούς μείωσης των γεννήσεων εμφανίστηκε σημαντική αύξηση της τάξης του 11,5%. Όμως το έτος αποτελεί εξαίρεση. Σύμφωνα με έρευνες και δημοσκοπήσεις από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών παρατηρείται ότι ο πληθυσμός της Ελλάδας έχει μειωθεί κατά 0,4% σε σχέση με το 2010 και προβλέπεται να μειωθεί περαιτέρω.
Από το 2011 έχει ξεκινήσει μια δραματική μείωση του πληθυσμού, δεδομένου ότι σύμφωνα με μελέτες, από περίπου 11 εκατ. Έλληνες, το 2050 ο πληθυσμός της χώρας θα μειωθεί σε περίπου 9 εκατ. και το 2080 σε μόλις 7,8 εκατ.
Κίνητρα και στήριξη από την πολιτεία
Το επαγγελματικό άγχος και η αβεβαιότητα σε συνδυασμό με την ελλιπή στήριξη των μητέρων στο εργασιακό περιβάλλον επηρεάζουν τον ρυθμό γεννήσεων. Σε αυτό το σημείο αξίζει να σταθούμε στη σημασία των παροχών που προσφέρει το κάθε κράτος για να υποστηρίξει τη γέννηση παιδιών.
Η Ολλανδία προσφέρει 16 εβδομάδες άδεια με πλήρη μισθό στη μητέρα και δυνατότητα πρόσβασης σε νοσοκόμα, με τα έξοδα να καλύπτονται από την ασφάλεια.
Υπάρχουν ευρωπαϊκές χώρες που δίνουν ακόμη μεγαλύτερα κίνητρα όπως η Σουηδία όπου και οι δύο γονείς έχουν 480 μέρες άδειας, ενώ κατά τη διάρκεια των 390 ημερών δικαιούνται το 80% του μισθού τους. Από την άλλη σε χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιταλία η εργασία και η οικογένεια είναι δύο τομείς που δύσκολα συμφιλιώνονται για πολλές γυναίκες. Εξαιτίας της έλλειψης δημόσιων υπηρεσιών οι παππούδες και οι γιαγιάδες αναλαμβάνουν τη φροντίδα των παιδιών.
Στην Ελλάδα, η κυβέρνηση προσδοκά να βοηθήσει στη λύση του προβλήματος, μέσω μέτρων για την στήριξη της οικογένειας, όπως το επίδομα 2.000 ευρώ για κάθε παιδί που θα γεννιέται, η αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για κάθε παιδί, η επαναφορά των επιδομάτων σε τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες τα οποία είχαν περικοπεί, η δυνατότητα να επιλέξει μια γυναίκα να κάνει χρήση της άδειας τοκετού στο χρόνο τον οποίο επιθυμεί, η παροχή δυνατότητας αύξησης του αριθμού των παιδιών που μπαίνουν σε παιδικούς σταθμούς και η ενίσχυση των ολοήμερων σχολείων.
Καθώς οι νέοι σήμερα δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στην επαγγελματική σταδιοδρομία, ως απόρροια της οικονομικής ανασφάλειας, η κρατική στρατηγική πρέπει να το λάβει σοβαρά υπόψη της και να προσφέρει εργαλεία για την αντιστροφή της τάσης.
Βραχυπρόθεσμα η μείωση γεννήσεων δίνει μία αύξηση του κατά κεφαλήν εισοδήματος αλλά μακροπρόθεσμα ασκεί πίεση στο ασφαλιστικό σύστημα, στην οικονομία και την κοινωνική πρόνοια αλλά και τις προοπτικές της κοινωνίας.
Η Ευρωβουλή
Στο πλαίσιο αυτό ομάδα εωρωβουλευτών θέτει ερωτήσεις – προτάσεις στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το δημογραφικό πρόβλημα που οξύνθηκε εν μέσω πανδημίας.
Ζητούν λοιπόν από την Επιτροπή να προωθήσει τη συνολική και ανά χώρα ευρωπαϊκή έρευνα σχετικά με το ποσοστό γεννήσεων (και την πτώση του) στις οικογένειες, συμπεριλαμβανομένων συγκεκριμένων εκτιμήσεων για τις επιπτώσεις του Covid-19 στο ίδιο το ποσοστό γεννήσεων.
Τονίζουν την ανάκγη μακροπρόθεσμων βιώσιμων λύσεων για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών δημογραφικών προκλήσεων που θέτει η κρίση της πανδημίας και προτείνουν την προώθηση μέσων για την αύξηση του ποσοστού γεννήσεων στα κράτη μέλη.
Πάντως, οποιαδήποτε ευρωπαϊκή ή εθνική πρωτοβουλία πρέπει να έχει ως βάση την προσέγγιση της οικογένειας από την πολιτεία ως πόλο ανάπτυξης και εξέλιξης της κοινωνίας και της οικονομίας.
Ευρωπαίοι ειδικοί στην επιστήμη της δημογραφίας αναμένουν πτώση του ποσοστού γεννήσεων σε ολόκληρη την Ευρώπη το 2021, καθώς γίνονται αισθητές οι επιπτώσεις του lockdown του 2020. Μπορεί, θεωρητικά, να πιστεύαμε ότι ο εγκλεισμός φέρνει πιο κοντά τα ζευγάρια που σχεδιάζουν τη διεύρυνση της οικογένειάς τους όμως τα στοιχεία διαψεύδουν τη θεωρία.
naftemporiki.gr